top of page
Irk standardı nedir, kısaltmalar ne anlama gelir?
 

Federasyonların her ırk için belirlediği bir standart vardır. Bu, köpeğin yerden omzuna kadar olan yüksekliğini, vücut uzunluğunun yüksekliğine oranını, bacak açılarını, basış şeklini, kafa yapısını, kulaklarının kafaya bağlanış şeklini ve taşınma biçimini, kuyruğun vücuda bağlanış şeklini ve taşınma biçimini, kürk yapısını, göz rengini, derideki pigmentasyon rengini, patilerin şeklini, göğüs genişliğini ve derinliğini, sırt çızgisini, abdomen çizgisini, yürüyüş biçimini ve bunlar gibi diğer anatomik özelliklerini oldukça net ve ayrıntılı biçimde açıklayan bir metindir. Türkiye'de KIF, bir FCI üyesi olduğu için FCI'ın belirlediği ırk standartlarını baz alır. Labrador Retriever ırk standardını buraya tıklayarak göreceğiniz farklı dillerdeki pdf dosyalarından birini seçerek okuyabilirsiniz.
 

  • Türkiye'de yılda birkaç kez farklı şehirlerde KIF tarafından ırk standartları yarışmaları düzenlenir. Bu yarışmalar, köpeklerin kendi ırkının standartlarını ne derece iyi yansıttığı üzerinedir; köpekler bu konuda hakemler tarafından değerlendirilirler. Her ülkenin ulusal kinoloji kurumunun yetiştirdiği hakemler vardır. Hakem yalnızca tek bir ırkta yetkili olabileceği gibi tüm ırklar için yetkilendirilmiş de olabilir, bu, kişinin aldığı eğitime göre değişir. Hakem değerlendirmesinde köpek "değerlendirilemiyor", "ırka uygun değil, elendi", "yetersiz", "yeterli", "iyi", "çok iyi" ve "mükemmel" notlarından birini alır. Üreme izni için bir köpeğin en az 3 farklı hakemden en az "iyi" notu alması yeterlidir, fakat köpek ne kadar çok hakemden ne kadar yüksek not aldıysa yavrularının kalitesi o kadar yüksek olacak demektir.

 

  • Yarışmalarda önce her ırk kendi içinde, farklı sınıflara göre ve erkekler-dişiler olarak değerlendirilir.
    Baby (3-6 ay) ve Puppy (6-9 ay) sınıflarında sınıfının en iyisi seçilen köpeklere Best Baby ve Best Puppy ünvanları verilir. Bu ünvanları alan köpekler direkt olarak Baby BIS ve Puppy BIS'e katılırlar.
    Diğer sınıflar ise şu şekilde sıralanır: Junior (9-18 ay), Intermadiate (15-24 ay), Open (15 ay üzeri), Working (15 ay üzeri çalışan köpek belgesi almış köpekler), Champion (15 ay üzeri şampiyon belgesi almış köpekler), Veteran (8 yaş üzeri).
    Önce her sınıf kendi içinde değerlendirilerek sınıfının en iyi köpekleri (erkekler ve dişiler ayrı) seçilir.
    Sınıflarında birinci olmuş erkek köpekler kendi aralarında karşılaştırılarak ırkın en iyi erkek köpeği seçilir.
    Sınıflarında birinci olmuş dişi köpekleri kendi aralarında karşılaştırılarak ırkın en iyi dişi köpeği seçilir.
    Irkın en iyi erkek ve dişisi seçilen bu iki köpek, birbirlerine karşı yarışarak BOB ve BOS ünvanı alırlar.


    BOB (Best of Breed): Irkının en iyisi seçilen köpeğe verilen ünvandır.
    BOS (Best opposite
     Sex): Irkının en iyisi seçilen köpeğin karşı cinsiyetine verilen ünvandır. 
    BOG (Best of Group): Her ırktan BOB seçilen köpekler, ırklarının dahil olduğu gruptaki BOB alan tüm diğer köpeklere karşı değerlendirilir ve grubunun en iyi 3 köpeğine BOG ünvanı verilir. (Labrador Retrieverlar FCI 8'inci grup dahilindedir.)
    BIS (Best in Show): 10 farklı gruptan BOG birincisi seçilen köpekler, yarışmanın en önemli bölümü olan BIS'e kalır. Bu bölümde en iyi 3 seçilerek BIS kupaları verilir. BIS ödülü almak demek yarışmaya katılan bütün köpekler arasından en iyi 3'ten biri olmak demektir, son derece prestijli bir ödüldür.
     

  • CAC (Certificat d’Attitude au Championnat national de beauté): Ulusal yarışmalarda "excellent" not alan ve cinsiyetinde en iyi seçilen köpeğe verilen "ulusal şampiyon adayı" ünvanıdır. İkinci köpeğe ResCAC ünvanı verilir.
    CACIB (Certificat d’Attitude au Championnat International de Beauté): Uluslararası yarışmalarda "excellent" not alan ve cinsiyetinde en iyi seçilen köpeğe verilen "uluslararası şampiyon adayı" ünvanıdır. İkinci köpeğe ResCACIB ünvanı verilir.

    Köpeğin ulusal ve uluslararası şampiyonluk elde edebilmesi için belli zaman aralıklarında belli sayıda CAC ve/veya CACIB ünvanı almış olması gerekir. Şampiyonluk için gerekliliklerini yerine getiren köpeğe diploma verilir. 
    Köpeğin yaşı 9-18 ay arası ise bu ünvanların başına "Junior"u belirten J harfi eklenir, 9 aydan küçük köpeklere CAC ve CACIB verilmez, BOG için yarışamazlar fakat BBIS (Baby BIS) ve  PBIS(Puppy BIS) için yarışabilirler.


Aşağıda soldaki fotoğrafta Zoey'nin "excellent" not aldığı ve ırkının en iyisi (BOB) seçildiği değerlendirme notlarından biri görülüyor. Sağdaki fotoğrafta ise Junior yaş grubunda aldığı San Marino şampiyonluk diploması görülüyor. Fotoğrafları daha büyük boyutta görmek için üstlerine tıklamanız yeterli.

Köpek tüccarlarının dilinden sık duyacağınız laflardan biri "ırk garantisi"dir. Oysa ki bir köpek ulusal ya da uluslararası bir kinoloji kurumuna kayıtlı değilse (şecere belgesi yoksa), kendisi ya da ebeveynleri en az 3 farklı hakem tarafından değerlendirilip en az "iyi" notu almamışsa ırk garantisi diye bir şeyden söz edilemez!

Saf kan ya da melez olsun, her köpek sizi elbette sonsuz derecede sevecek ve en iyi dostunuz olacaktır.
Barınaklardan, kurtarma gruplarından ve gönüllüler aracılığıyla ücretsiz olarak bir köpek edinebilirsiniz.
Fakat, belirli bir ırktan yavru edinmeye karar verdiyseniz ve bunun için bir ücret ödeyecekseniz, yavrusunu alacağınız kişi veya kişilerin sizi kandırmasına izin vermemeli, gerekli belgeleri mutlaka sormalısınız.
Unutmayınız ki, ödeyeceğiniz ücret, "can" satın almak için değil, o yavruyu yetiştiren yetiştiricinin emekleri içindir.

21.07.2014 Istanbul CACIB yarışması
JCH San Marino

Labrador ırkının üç rengi vardır; sarı, siyah ve çikolata.

Siyah ve sarı Labradorlar'ın burun, dudak ve göz çeperi pigmenti siyah olmalı, göz rengi kahverengi olmalıdır.
Yalnızca çikolata Labradorlar'ın pigmenti "liver" ve göz rengi kehribar olur.
Sarı renk Labradorlar'da liver pigment ve kehribar göz standart dışıdır. Bu nedenle sarı köpekler ile çikolata köpekler çiftleştirilmemelidir. Aynı şekilde, çikolata renkli köpek sarı renk taşıyıcısıysa ve eş olarak seçilen siyah köpek de sarı taşıyıcısıysa, ortaya pigment hatalı sarı yavrular çıkabilir. Dolayısı ile, çikolata köpekleri sarı, sarı köpeklerin çikolata taşıması istenmeyen bir durumdur.
Bu gibi durumları engellemek ve ırkın genetiğini korumak için, sorumluluk sahibi yetiştiriciler köpeğin sadece görünen rengi değil taşıyıcı olduğu rengi de bilmek için DNA testi yaptırmaktadırlar.

Çikolata kürk rengi resesif (çekinik) gendir ve ortaya çıkması için iki ebeveynin de bu geni taşıması gerekir. Çikolata taşıyan iki siyah köpekten siyah ve çikolata yavrular çıkar. Anne de baba da çikolata ise sadece çikolata yavrular doğar. Biri çikolata, diğeri çikolata taşıyıcı siyah ise siyah ve çikolata yavrular beklenir. Ancak eşlerden biri çikolata, diğeri çikolata taşımayan siyah ise tüm yavrular siyah doğar.

Yalnızca ailenin bir üyesi olsun, arkadaş pet olsun niyetiyle alınacak yavrularda renk hatası elbette önemli değildir; fakat show kariyeri ve ileride yavru yetiştirme planlanıyorsa dikkat etmek gerekir.

"Silver Labrador" diye bir şey yoktur, standart dışıdır. Güzel göründüğü veya nadir olduğu düşüncesiyle Weimaraner ırkı ile melezlenerek elde edilmiştir ve ticari amaçla pazarlanmaktadır.

NOT:
Bilgilerin yayılmasını, insanların bilinçlenmesini elbette ki gönülden istiyoruz. Bu nedenle şecere ve sağlık hakkında araştırma yaparak bu metni kendi emeğimizle oluşturduk. Zoey's Queendom, bu metnin orijinal kaynağıdır, tüm yazılar Gülru Batur tarafından yazılmıştır. Bu sayfada yazılanlar şimdiye dek pek çok kez kopyalandı ve alıntılandı. Kendi cümlelerinizle yazmak için zamanınız olmayabilir, bunu anlıyoruz, fakat sitemizden kopyalama yaptığınızda lütfen en azından kaynak belirtirseniz memnun oluruz.

bottom of page